Wina Montepulciano
Wina Montepulciano
Montepulciano to czerwony szczep z Abruzji, słynący z głębokiego koloru, miękkich tanin i aromatu śliwek, wiśni i przypraw. Wina pełne ciała i harmonii, idealne do włoskich dań mięsnych, makaronów i serów. Symbol autentycznej włoskiej tradycji.
Wina Montepulciano
Montepulciano to jeden z najważniejszych czerwonych szczepów winorośli we Włoszech, ceniony za bogaty smak, głęboki kolor i wszechstronność. Choć jego nazwa może kojarzyć się z miastem Montepulciano w Toskanii, to w rzeczywistości odmiana ta pochodzi z regionu Abruzji, położonego w środkowych Włoszech, nad Adriatykiem.
Nazwa szczepu często prowadzi do pomyłek – nie należy mylić go z Vino Nobile di Montepulciano, które produkowane jest w Toskanii z odmiany Sangiovese (lokalnie zwanej Prugnolo Gentile). Montepulciano jako szczep ma więc zupełnie inne pochodzenie, styl i charakter.
Pierwsze pisemne wzmianki o Montepulciano pochodzą z XVII wieku, choć prawdopodobnie uprawiano go znacznie wcześniej w rejonie Abruzji i Marche. Odmiana ta szybko rozprzestrzeniła się po środkowych i południowych Włoszech dzięki swojej wysokiej wydajności, odporności na choroby i zdolności do dojrzewania w ciepłym klimacie.
Największą sławę Montepulciano zyskało w XX wieku, gdy zaczęto produkować z niego wina o wysokiej jakości – szczególnie po nadaniu apelacji Montepulciano d’Abruzzo DOC (1968), która do dziś stanowi jego wizytówkę.
Dziś Montepulciano jest drugim najczęściej uprawianym czerwonym szczepem we Włoszech (po Sangiovese) i jednym z najbardziej rozpoznawalnych włoskich win na świecie. Stanowi podstawę zarówno lekkich, codziennych win, jak i potężnych, długo dojrzewających cuvée z charakterem.
Profil smakowy
Wino Montepulciano to doskonały przykład czerwonego wina o pełnym ciele, aksamitnej strukturze i głębokim kolorze. Jest znane z bogactwa owoców, delikatnych tanin i łagodnej kwasowości, co czyni je niezwykle uniwersalnym i przyjaznym w odbiorze.
Aromaty i smak
Typowy Montepulciano smak obejmuje nuty:
-
owocowe: czarna wiśnia, śliwka, jeżyna, borówka, czarna porzeczka;
-
kwiatowe: fiołek, irys;
-
przyprawowe: czarny pieprz, anyż, wanilia, cynamon;
-
inne: kakao, skóra, tytoń, czekolada, zioła śródziemnomorskie.
W młodych winach dominują świeże nuty owocowe, podczas gdy w starszych rocznikach pojawiają się akcenty ziemiste, balsamiczne i dymne.
Struktura
-
Kwasowość: średnia do niskiej, łagodna i dobrze zintegrowana;
-
Taniny: umiarkowane, miękkie, często aksamitne;
-
Ciało: średnie do pełnego;
-
Kolor: głęboki, niemal atramentowy rubin;
-
Alkohol: zazwyczaj 13–14,5%;
-
Finisz: długi, gładki, z nutą śliwek i przypraw.
Dzięki takiej strukturze wino Montepulciano łączy w sobie soczystość z delikatnością – jest pełne, ale nie przytłaczające.
Style win
Montepulciano występuje w wielu odsłonach:
-
Montepulciano d’Abruzzo DOC: najpopularniejszy styl intensywne, owocowe, dojrzewające w stalowych tankach lub beczkach.
-
Montepulciano d’Abruzzo Colline Teramane DOCG: wersja premium, z wyższych winnic, o większej złożoności i potencjale dojrzewania.
-
Rosato (Cerasuolo d’Abruzzo DOC): różowa, świeża i aromatyczna wersja, pełna nut malin i kwiatów.
-
Riserva: dojrzewająca w beczce, bogata, z nutami skóry, kawy i czekolady.
Charakterystyka Montepulciano sprawia, że to jedno z najbardziej dostępnych i uniwersalnych win czerwonych doskonałe zarówno do codziennego obiadu, jak i do eleganckiej kolacji.
Regiony
Abruzja – duchowa ojczyzna
Abruzzo, położone między Apeninami a Adriatykiem, to region, w którym Montepulciano osiąga swoją najlepszą formę. Górskie wiatry chłodzące doliny, duże różnice temperatur między dniem a nocą oraz gliniasto-wapienne gleby sprzyjają tworzeniu win o intensywnej barwie i świeżości.
Apelacja Montepulciano d’Abruzzo DOC obejmuje niemal całe wybrzeże regionu, od Teramo po Chieti. Z kolei Colline Teramane DOCG, ustanowiona w 2003 roku, uznawana jest za najbardziej prestiżową tu powstają wina o największej głębi i elegancji.
Marche
W sąsiednim regionie Marche Montepulciano często łączy się z Sangiovese (np. w winach Rosso Conero DOC i Rosso Piceno DOC). Wina te są bardziej wytrawne, z nutami wiśni i ziół, o nieco wyższej kwasowości.
Puglia i Molise
W południowych Włoszech Montepulciano daje cieplejsze, bardziej skoncentrowane wina o wyższej zawartości alkoholu i nutach suszonych owoców.
Poza Włochami
Odmiana ta jest stosunkowo rzadko spotykana poza Italią, ale niewielkie uprawy znajdują się m.in. w Nowym Świecie w Australii, Argentynie i USA, gdzie daje soczyste, przyjemne wina o mniej tanicznej strukturze.
Rekomendacje kulinarne
Wino Montepulciano to prawdziwy sprzymierzeniec włoskiej kuchni. Jego umiarkowana kwasowość, miękkie taniny i bogactwo owocu sprawiają, że pasuje do szerokiego spektrum potraw.
Doskonałe połączenia
-
Kuchnia włoska: lasagne, spaghetti alla bolognese, pizza z salami, risotto z grzybami;
-
Mięsa: jagnięcina, wołowina, dziczyzna, pieczony drób, gulasz;
-
Sery: pecorino, grana padano, parmezan, dojrzewające krowie sery;
-
Dania grillowane: żeberka, stek, burgery – Montepulciano świetnie znosi aromaty dymu i przypraw.
Wersje młodsze najlepiej podawać lekko schłodzone (ok. 16°C), natomiast Riserva w temperaturze 18°C, w szerokim kieliszku, który pozwoli wydobyć aromaty przypraw i skóry.
Ciekawostki
-
Nie mylić z Vino Nobile di Montepulciano: nazwa miasta i szczepu to przypadkowa zbieżność.
-
Drugi najczęściej sadzony czerwony szczep we Włoszech: ustępuje tylko Sangiovese.
-
Długowieczność: najlepsze Montepulciano Riserva mogą dojrzewać nawet 15–20 lat.
-
Wino „demokratyczne”: znane z doskonałego stosunku jakości do ceny – świetne nawet w podstawowych wersjach.
-
Różowe Cerasuolo d’Abruzzo: nazwa pochodzi od „cerasa” – wiśni, co oddaje kolor i aromat wina.
-
Wielka elastyczność: w zależności od regionu Montepulciano może być owocowe, ziołowe, dębowe lub mineralne.
-
Winorośl o dużych gronach: daje obfite plony, ale wymaga umiejętnego ograniczania wydajności, by uzyskać koncentrację.
-
Szczep o niskiej kwasowości: dzięki temu wina są gładkie i przyjemne, nawet dla początkujących degustatorów.
-
Ulubieniec restauratorów: dzięki uniwersalności doskonale pasuje do szerokiego wachlarza dań.
-
Nowoczesny renesans: młodzi winiarze z Abruzji stawiają dziś na terroir i elegancję, wydobywając z Montepulciano jego prawdziwy potencjał.
Podsumowanie
Montepulciano to kwintesencja włoskiego stylu – wino ciepłe, przyjazne, pełne smaku i charakteru. Łączy bogactwo owocu z aksamitną strukturą, zachowując elegancję i pijalność.
To szczep, który potrafi dawać zarówno codzienne wina o soczystym smaku śliwek i wiśni, jak i poważne, dojrzewające cuvée o nutach skóry, kawy i przypraw.
Dzięki różnorodności stylów i atrakcyjnej cenie wino Montepulciano jest jednym z najbardziej cenionych trunków na świecie – symbolem włoskiej pasji i jakości.