Przejdź do treści głównej

Wina Aglianico

Wina Aglianico

Aglianico to szlachetne czerwone wino z południa Włoch, zwane „Barolo Południa”. Potężne, głębokie i aromatyczne – łączy nuty czarnej wiśni, śliwki, przypraw i tytoniu z charakterystyczną mineralnością. Dojrzewając, nabiera elegancji i aksamitnej struktury, zachwycając koneserów swoją złożonością.

Wino Terra dei Re Divinus

299,90 zł
Wino Terra dei Re Divinus to wino o głębokim, rubinowym kolorze z eleganckim odcieniem granatu, który z wiekiem zyskuje dodatkową złożoność. To wytrawny czerwony trunek – klasy Aglianico del Vulture DOCG, powstały w stu procentach ze szczepu Aglianico, pochodzącego z wulkanicznych, tufowych gleb położonych na zboczach Monte Vulture, w okolicach Barile, z winnic Piano di Carro i Macarico, na wysokości około 400 m n.p.m. W aromacie uwodzi bogactwo nut dojrzałych czerwonych owoców – wiśni, śliwek – splecione z korzennymi akcentami przypraw, dodatkami liściastych, balsamicznych tonów oraz subtelnymi niuansami skóry, tytoniu i lukrecji. W ustach zachwyca potężną strukturą i mocnym charakterem, a zarazem pozostaje miękkie i otulające, z wyraźnymi, dobrze ułożonymi taninami i żywą kwasowością, które nadają mu elegancję i długotrwałe finisze. Proces produkcji tego wina zakłada fermentację w stalowych zbiornikach z kontrolowaną temperaturą oraz długą macerację trwającą około 20 dni. Po fermentacji alkoholowej wino przechodzi fermentację malolaktyczną w dużych dębowych beczkach o pojemności około 20 hl przez cztery lata, następnie dodatkowe dojrzewanie w stali przez 12 miesięcy i stabilizację w butelce przez co najmniej kolejny rok. Producent – Terra dei Re – to winiarnia z siedzibą w Rionero in Vulture (Basilicata), o ambicjach zrównoważonego rolnictwa, posiadająca około 31 ha własnych winnic. Ich misją jest harmonijne łączenie tradycji z poszanowaniem środowiska, stosując m.in. niskie oddziaływanie na ekosystem, efektywność energetyczną oraz zrównoważone praktyki uprawy. Winnice liczą średnio 21–40 lat, są uprawiane w systemie guyot lub espalier, na glebach wulkanicznych z tufem. Wino Terra dei Re Divinus znakomicie łączy się z potrawami o intensywnym charakterze – dziczyzną, pieczeniami, bordowskimi potrawami oraz dojrzałymi serami. Optymalna temperatura serwowania wynosi około 16–18 °C.

Wino Terra dei Re Nocte

239,90 zł
Wino Terra dei Re Nocte ma intensywnie granatowoczerwony kolor – głęboki i pełen blasku – to wizytówka tego wyjątkowego wytrawnego czerwonego wina z apelacji Aglianico del Vulture DOC. W aromacie dominuje bukiet złożony z dojrzałych owoców, korzennych przypraw, a także subtelnych kwiatowych nut – róży i delikatnej, zwiewnej woni fiołków. Całość dopełnia elegancka, lekko egzotyczna pikantność. Na podniebieniu Nocte prezentuje pełnię i skoncentrowaną strukturę – taniny są wyrafinowane, dobrze zintegrowane, a jednocześnie zachowują żywą kwasowość, co nadaje winu zaskakującą harmonię i długi finisz. Smak obfituje w nuty czarnych owoców, z wyraźnymi elementami dymnych tonów, kawy oraz czekolady, które wzbogacają warstwę smakową i nadają mu charakteru. To wino produkowane jest wyłącznie ze szczepu Aglianico (100%). Winogrona pochodzą z winnicy Tiberio w Barile, w obszarze Piano di Carro, położonej na wysokości 400 m n.p.m. o ekspozycji południowo-wschodniej. Gleba jest wulkaniczna – tufowa, gliniasta, bogata w minerały, co doskonale oddaje terroir regionu. Kluczową cechą jest metoda nocnych zbiorów – pierwsza dekada listopada – czyli vendemmia notturna. Wysokie amplitudy temperatur – z dnia do nocy – przyczyniają się do zachowania świeżość i smaku winogron. Niższe temperatury minimalizują utlenianie, niepożądaną fermentację i psucie się wina, a jednocześnie poprawiają stabilność koloru i aromatu. Winifikacja obejmuje chłodną macerację prefermentacyjną, która wzmacnia ekstrakcję aromatów i kolor. Po fermentacji następuje długie, 18-miesięczne starzenie w barrique, gdzie odbywa się również fermentacja malolaktyczna, co nadaje winu krągłość, gładkość i dodatkowe nuty drzewne. Producentem jest winiarnia Terra dei Re – założona w 2000 roku przez rodziny Rabasco i Leone – usytuowana u stóp wygasłego wulkanu Monte Vulture, w Basilicacie. Winiarnia ta łączy tradycję z nowoczesnością, stosując podziemne piwnice wulkaniczne do dojrzewania wina, a nad terroirem czuwa znany enolog Riccardo Cotarella. Nocte to wino wielokrotnie nagradzane – otrzymało m.in. trzy kieliszki Gambero Rosso oraz wysokie wyróżnienia w rankingach takich jak Bibenda, Veronelli, xtraWine, Luca Maroni czy Robert Parker – potwierdzające jego klasę i wyjątkowy charakter. Terra dei Re Nocte rekomenduje się podawać w temperaturze około 18 °C, najlepiej do dań o intensywnym charakterze – duszonych mięs, pieczonych filetów, żeber, potraw z dziczyzny oraz dojrzałych serów, które dzięki strukturze i złożoności Nocte zyskują pełnię smaku.

Wina Aglianico

Aglianico to jeden z najstarszych i najbardziej szlachetnych szczepów winorośli w Italii, a według wielu znawców – również na świecie. Jego historia sięga czasów antycznych, a korzenie tej odmiany prawdopodobnie prowadzą aż do starożytnej Grecji. Sama nazwa „Aglianico” może pochodzić od słowa Hellenico, co sugeruje jej greckie pochodzenie. To właśnie Grecy mieli sprowadzić tę winorośl na południe Półwyspu Apenińskiego około VII–VI wieku p.n.e., w okresie, gdy ich kolonie rozkwitały w Kampanii i Basilicacie. Z biegiem wieków nazwa ewoluowała, a greckie Hellenico przekształciło się w dzisiejsze Aglianico, co było efektem fonetycznych zmian w języku włoskim na przestrzeni stuleci.

W czasach rzymskich wina z tego szczepu cieszyły się ogromnym prestiżem. Historycy uważają, że Aglianico mogło być podstawą słynnego Falernum, ulubionego trunku rzymskich patrycjuszy i poetów takich jak Horacy czy Wergiliusz. Falernum, produkowane u stóp góry Falernus w Kampanii, było uznawane za jedno z najlepszych win Imperium Rzymskiego – mocne, długowieczne, pełne mocy i charakteru. To, że Aglianico przetrwało do dziś, świadczy o jego niezwykłej odporności i o znaczeniu, jakie przypisywano tej winorośli przez wieki.

W średniowieczu Aglianico było uprawiane głównie w klasztornych winnicach, które dbały o kontynuację winiarskiej tradycji regionu. Z czasem stało się podstawą dwóch wielkich win południowych Włoch: Aglianico del Vulture DOCG z Basilicaty i Taurasi DOCG z Kampanii. Oba te regiony do dziś uznawane są za bastiony klasycznego, potężnego stylu Aglianico.

Mimo tak długiej historii, Aglianico długo pozostawało w cieniu bardziej znanych włoskich odmian, takich jak Sangiovese czy Nebbiolo. Dopiero w drugiej połowie XX wieku, dzięki nowoczesnym technikom winiarskim i rosnącemu zainteresowaniu winami z południa Włoch, szczep ten odzyskał należne mu uznanie. Dziś Aglianico często określa się mianem „Barolo Południa” – nie tylko ze względu na podobną strukturę i zdolność do długiego dojrzewania, lecz także z powodu jego rosnącego prestiżu w świecie miłośników wina.

Profil smakowy wina Aglianico

Wino Aglianico to kwintesencja południowego charakteru – potężne, głębokie i pełne ekspresji, a jednocześnie eleganckie i złożone. To szczep, który w pełni pokazuje swoje możliwości dopiero po kilku latach dojrzewania, gdy surowe taniny łagodnieją, a aromaty nabierają głębi.

Młode wino Aglianico charakteryzuje się ciemnoczerwoną, niemal granatową barwą i intensywnymi aromatami ciemnych owoców: czarnej wiśni, jeżyny, śliwki i borówki. W tle często pojawiają się nuty fiołków, suszonych ziół, skóry, czarnego pieprzu, a nawet dymu czy tytoniu. W winach dojrzewających w beczce rozwijają się bardziej złożone akcenty – czekolada, kawa, wanilia, lukrecja i nuty balsamiczne. Z czasem, po kilku lub kilkunastu latach starzenia, Aglianico potrafi ujawnić aromaty trufli, ziemi i mokrych liści, przywodzące na myśl najlepsze włoskie wina klasy Grand Cru.

Pod względem struktury, Aglianico to szczep o wysokiej kwasowości i wyraźnych taninach, co sprawia, że wina z niego powstające mają imponujący potencjał dojrzewania – nawet 20–30 lat w najlepszych rocznikach. Ciało wina jest pełne, a alkohol często przekracza 14%, choć dobrze zrównoważony charakter sprawia, że moc nie dominuje nad elegancją.

Wina młodsze z Aglianico są bardziej surowe i energiczne – z wyraźnym uderzeniem kwasowości i tanin, które z czasem ulegają wygładzeniu. Z kolei wersje starzone (np. Taurasi Riserva czy Aglianico del Vulture Superiore) nabierają harmonii, aksamitnej struktury i głębokiego, złożonego bukietu.

Jeśli porównać styl Aglianico z innymi włoskimi klasykami, można powiedzieć, że ma elegancję Nebbiolo, lecz więcej południowego ciepła i owocu. Niektórzy producenci, zwłaszcza z Nowego Świata (Australia, Kalifornia), tworzą wina w stylu bardziej przystępnym – z miększymi taninami i wyraźniejszym owocem, podkreślając świeżość i aromatyczność odmiany.

Podsumowując, smak Aglianico to połączenie mocy i finezji. To wino o intensywnej strukturze, w którym kwasowość i taniny zapewniają idealne warunki do dojrzewania, a aromaty oscylują między dojrzałym owocem a eleganckimi nutami ziemistymi i przyprawowymi.

Regiony uprawy Aglianico

Choć Aglianico jest dziś uprawiane w kilku krajach świata, jego duchowe serce niezmiennie bije w południowych Włoszech. To właśnie tam – w regionach Kampania i Basilicata – odmiana ta osiąga swoje najwyższe formy.

Kampania – Taurasi DOCG

Najbardziej znanym i prestiżowym obszarem produkcji jest Taurasi DOCG, położone w prowincji Avellino w Kampanii. Winnice rosną tu na wysokościach 400–700 m n.p.m., na wulkanicznych glebach bogatych w tuf, popiół i bazalt. Te unikalne warunki nadają winom z Taurasi charakter mineralny, głęboki i strukturalny. Klimat jest kontynentalny z gorącymi dniami i chłodnymi nocami, co sprzyja długiemu dojrzewaniu winogron i utrzymaniu kwasowości. Taurasi to wino o ogromnym potencjale starzenia, porównywalne z Barolo czy Brunello di Montalcino.

Basilicata – Aglianico del Vulture DOCG

Drugim kluczowym regionem jest Aglianico del Vulture DOCG w Basilicacie, winnice którego otaczają nieczynny wulkan Monte Vulture. Tutaj gleby są wyjątkowo mineralne, a klimat nieco chłodniejszy niż w Kampanii, co przekłada się na bardziej surowy, napięty styl wina. Wina z tego regionu mają wyraźną strukturę, aromaty dzikich jagód, ziół i ziemiste nuty. To często wina wymagające cierpliwości, które rozwijają się powoli i pięknie dojrzewają z wiekiem.

Inne regiony i świat

Poza południowymi Włochami, Aglianico znajduje coraz więcej zwolenników w innych częściach kraju – w Apulii, Molise czy Kalabrii. Poza Włochami szczep ten z powodzeniem adaptuje się w Nowym Świecie – zwłaszcza w Australii (regiony Riverland i McLaren Vale) oraz w Kalifornii. Tamtejsze wina mają zwykle bardziej owocowy i miękki charakter, z mniejszą ilością tanin i niższą kwasowością, co czyni je bardziej przystępnymi dla początkujących miłośników tego szczepu.

Rekomendacje kulinarne

Wina z Aglianico to doskonali towarzysze stołu – zwłaszcza gdy na talerzu królują dania o intensywnych smakach i bogatej strukturze. Ze względu na wysoką kwasowość, mocne taniny i pełne ciało, wino Aglianico świetnie komponuje się z potrawami mięsnymi, szczególnie z czerwonym mięsem i dziczyzną.

Klasyczne połączenia obejmują:

  • pieczoną jagnięcinę z rozmarynem,

  • wołowe ossobuco,

  • dziczyznę w sosie z czerwonego wina,

  • gulasze i ragù z długo gotowanego mięsa.

W kuchni włoskiej wina z Aglianico tradycyjnie towarzyszą daniom z południa kraju – takim jak makarony z sosem pomidorowym, bakłażany w parmezanie (melanzane alla parmigiana), czy pizza z pikantnym salami. Dobrze znoszą także towarzystwo dojrzewających serów, np. pecorino, caciocavallo czy parmigiano reggiano.

Wersje starsze, dojrzewające, warto zestawić z potrawami o złożonych smakach – np. wołowiną Wellington, dzikiem w sosie jagodowym lub grillowanym stekiem z masłem ziołowym. Wina młodsze, bardziej owocowe, mogą z kolei towarzyszyć potrawom kuchni śródziemnomorskiej – pieczonym warzywom, makaronom z pomidorami i oliwkami, czy nawet aromatycznym potrawkom z ciecierzycy i ziół.

Dzięki swojej strukturze i aromatyczności, Aglianico dobrze współgra z tłustością potraw – taniny „czyszczą” podniebienie, a kwasowość równoważy ciężar dań. To wino, które wymaga jedzenia – najlepiej pełnego, wyrazistego i aromatycznego.

Ciekawostki o Aglianico

  1. „Barolo Południa” – to określenie często pojawia się w kontekście Aglianico, ponieważ wino to, podobnie jak Barolo z Piemontu, charakteryzuje się wysokimi taninami, złożonością aromatów i zdolnością do wieloletniego starzenia. Oba szczepy – Nebbiolo i Aglianico – dojrzewają długo i osiągają szczyt formy po dekadzie lub dwóch.

  2. Wulkaniczne pochodzenie – wina z Aglianico zawdzięczają swoją mineralność glebom pochodzenia wulkanicznego. Zarówno Monte Vulture, jak i tereny wokół Avellino w Kampanii powstały na bazie dawnych erupcji, co wzbogaciło gleby w minerały, nadając winom charakterystyczną głębię.

  3. Najstarsze krzewy – w niektórych winnicach Basilicaty można spotkać krzewy Aglianico liczące ponad 80–100 lat. Dają one niskie plony, ale niezwykle skoncentrowane owoce, z których powstają najbardziej prestiżowe wina regionu.

  4. Aglianico w poezji i historii – według przekazów to właśnie tym winem raczono się na ucztach rzymskich cesarzy. Rzymski poeta Horacy w swoich utworach często wspominał o winie z Kampanii, które mogło być właśnie Aglianico, choć wówczas nie nosiło jeszcze tej nazwy.

  5. Nowoczesne oblicze szczepu – mimo starożytnego rodowodu, Aglianico doskonale odnajduje się w nowoczesnym winiarstwie. Coraz więcej producentów eksperymentuje z fermentacją w amforach, starzeniem w betonowych kadziach i biodynamicznymi metodami uprawy, co pozwala wydobyć naturalną świeżość i autentyczność odmiany.

  6. Najdroższe wina z Aglianico – najlepsze etykiety z Taurasi czy Aglianico del Vulture potrafią kosztować setki euro za butelkę. Jednym z najbardziej cenionych producentów jest Mastroberardino – legenda Kampanii, której wina z lat 60. i 70. do dziś zachwycają kolekcjonerów swoją żywotnością.

  7. Długi potencjał dojrzewania – dobrze zrobione Aglianico potrafi dojrzewać przez 30, a nawet 40 lat. Wina z najlepszych roczników zmieniają się powoli, nabierając nut suszonych owoców, skóry, tytoniu i trufli, stając się jednymi z najbardziej fascynujących trunków Włoch.

  8. Mało znany, a niezwykle szlachetny – choć wciąż nie tak popularny jak Cabernet Sauvignon czy Merlot, Aglianico uznawane jest przez enologów za jedną z najdoskonalszych czerwonych odmian świata. Winiarze mówią o nim z szacunkiem – „król południa”, który wymaga cierpliwości, ale nagradza wyjątkowym smakiem.

Podsumowanie

Aglianico to szczep o imponującej historii, potężnym charakterze i niezrównanej zdolności do dojrzewania. Jego wina łączą w sobie południową ekspresję z klasyczną elegancją – pełne, aromatyczne, taniczne i długowieczne. To propozycja dla miłośników win o głębi, strukturze i duszy, w których można odnaleźć echa wulkanicznych gleb, śródziemnomorskiego słońca i tysięcy lat winiarskiej tradycji.

Dla każdego, kto szuka w winie nie tylko smaku, ale i historii – wino Aglianico to prawdziwa podróż przez czas i miejsce, od antycznej Hellady po współczesne południe Włoch.